Drewno jest surowcem niejednorodnym, w którym pojawiają się charakterystyczne defekty. Dowiedz się, na które wady drewna zawracamy uwagę przy jego klasyfikacji.

Drewno, jak wielokrotnie powtarzaliśmy w naszych blogowych wpisach, nie jest materiałem jednorodnym. Ma ono budowę komórkową, która odpowiada za jego wygląd i właściwości. Ścianki komórek zbudowane są z substancji organicznych, pory natomiast wypełniają woda i powietrze w ilościach zmiennych i zależnych od warunków zewnętrznych czy wieku drewna. Jeśli spojrzymy na przekrój poprzeczny pnia, zobaczymy:

  • korę,
  • łyko,
  • miazgę,
  • drewno właściwe składające się z zewnętrznie usytuowanej bieli o jaśniejszym zabarwieniu, która przewodzi wodę oraz twardzieli o ciemniejszej barwie; jest ona położona w wewnętrznej części przekroju i składa się z obumarłych komórek, nasyconych żywicą i garbnikami.

Takie budowie drewno zawdzięcza walory estetyczne i wytrzymałościowe.

drzewo przed sprawdzeniem wad drewna

Kłody drewna

9 wad drewna tarcicowego powstające w wyniku nieprawidłowego wzrostu lub w wyniku chorób drzew

Polska norma PN – 79 / D – 01011 definiuje wady drewna jako widoczne gołym okiem uszkodzenia oraz różnego typu anomalie w jego budowie i barwie oraz takie cechy typu naturalnego, które wpływają ograniczająco zakres jego użyteczności”. Specyficzna jego budowa powoduje, że różne defekty mogą pojawić się w różnych miejscach. Niektóre z nich będą miały znaczenie wyłącznie estetyczne, inne – wpływając na wytrzymałość drewna, wykluczą je jako materiał konstrukcyjny. Omawiamy je w przypadkowej kolejności.

  1. Zbyt duże przyrosty roczne – wada ta uwidacznia się na poprzecznym przekroju elementu wykonanego z drewna. Najbardziej wartościowe estetycznie i konstrukcyjnie jest drewno o przyrostach, inaczej nazywanych słojami, wąskich, gęstych. Drewno o słojach szerokich ma niższą wartość mechaniczną. Defekt ten nie jest uważany za poważny, traktuje się go raczej jako wskaźnik jakości.
  2. Skręt włókien uważany jest za wadę budowy drewna, która powoduje, że w miejscach ze skręconymi włóknami drewno ma mniejszą wytrzymałość mechaniczną, przez co nie może być wykorzystywane do tworzenia konstrukcji.
  3. Sęki przechodzące – są to sęki, które przerastają drewniany element konstrukcyjny między przeciwległymi krawędziami. Tam, gdzie przebiega tego typu sęk drewno jest osłonione i właśnie w tym miejscu może pęknąć. Ten defekt wyklucza konstrukcyjne użycie drewna.
  4. Chory sęk – to taki, który nie jest zrośnięty z drewnem w sposób stały lub nawet wypadł, powodując powstanie dziury, obniżającej konstrukcyjną wytrzymałość drewna. Jeśli miejsce z dziurą zostanie odcięte, drewno można wykorzystać – jako element krótszy (defekt na krańcu) lub dwa elementy powstałe w wyniku przecięcia (defekt bliżej części środkowej).
  5. Pęknięcie – jeśli przebiega wzdłuż włókien drewna nie pozbawia go wartości konstrukcyjnych. Jeśli przebiega w poprzek włókien, prowadząc do ich rozwarstwienia i są widoczne na całym przekroju drewnianego elementu, stwarzają zagrożenie.
  6. Przeżywiczenie – jest defektem o charakterze estetycznym i nie wyklucza możliwości wykorzystania drewno jako budulca, a nawet sprawia, że elementy przeżywiczone są bardziej wytrzymałe.
  7. Zakorek – to miejsce, w którym kora wrasta w drewno. Jeśli jest niewielkich rozmiarów, można go odciąć i drewno wykorzystać; jeśli natomiast jest ich dużo – taki element drewna kwalifikuje się do spalenia.
  8. Sinizna – jest szaroniebieskim przebarwieniem charakterystycznym głównie dla drewna iglastego. Ma znaczenie estetyczne, bez wpływu na wartości konstrukcyjne, minimalnie tylko podwyższa nasiąkliwość drewna. Takie drewno może być z powodzeniem wykorzystywane w budownictwie.
  9. Huba – jest grzybem, który pozostawia na drewnie różowopomarańczowe ślady. Powstałe w ten sposób przebarwienia kwalifikują drewno jedynie na opał. Huba powoduje też w drewnie zgniliznę miękką.

Rozpoznanie tego typu wad w poszczególnych elementach drewna wpływa na określenie jego klasy.

Zapraszamy również do lektury wpisu na naszym blogu, w którym przybliżamy, jak powstają wady drewna wynikające z rozwoju procesów gnilnych: „Jak powstają i jak wyglądają wady drewna„.

W opracowaniu wykorzystano dane z:

  • PN – 79 /D-01011 Drewno okrągłe wady.
  • PN-66/D-01100 Wady drewna.