Drewno budowlane pozyskujemy z dorodnych kłód sosnowych i świerkowych. Ich jakość oceniona została jako wysoka, co znaczy, że charakteryzują się one odpowiednią twardością i odpornością. Do oceny tych parametrów służy między innymi Zakładowa Kontrola Produkcji (ZKP).
Drewno budowlane, czyli jakie
Do drewna budowlanego zaliczamy wyroby tartaczne wykorzystywane do wznoszenia konstrukcji budowlanych, wśród których wymienić należy: ściany, więźbę dachową, stolarkę otworową, a nawet elementy wykończeniowe typu boazeria, parkiet.
Najczęściej wybierane do tych celów są tarcice iglaste – sosnowa i świerkowa – powszechnie dostępne oraz cechujące się:
- sprężystością – która powala im opierać się obciążeniom i nie pękać pod naporem obciążeń typu dynamicznego;
- miękkością – za jej sprawą są łatwe w obróbce, co jest szczególnie ważne wtedy, kiedy poszczególne elementy konstrukcji wymagają montażu w miejscu swojego przeznaczenia oraz dostosowania do innych, już istniejących części – tak się dzieje w przypadku więźby dachowej.
Jeśli zachodzi potrzeba sięgnięcia po twardsze gatunki – na przykład wtedy, kiedy konieczne jest położenie drewnianych podkładek pod belkami stropu, sięga się po twarde gatunki, wśród których popularnością cieszy się tarcica dębowa.
W tym temacie poznaj też 14 cech tarcicy istotnych ze względów konstrukcyjnych.
Certyfikat CE
Aby drewno mogło być uznane za budowlane, musi spełniać wymogi z normy PN-EN 14081, oraz posiadać oznaczenie CE (Conformité Européenne) zgodne z unijnymi wytycznymi w ramach „Nowego Podejścia” w obszarze ochrony środowiska i bezpieczeństwa użytkowania. Oznaczenie to wprowadzono, by ujednolicić jakość materiałów dystrybuowanych na terenie Unii. W przypadku, kiedy wyroby producenta spełniają normy europejskich specyfikacji technicznych, nie musi on ubiegać się o możliwość dopuszczenia ich do obrotu w każdym kraju Wspólnoty. Jednym z elementów odpowiadających za utrzymanie owej zgodności – w odniesieniu do cech przypisywanych materiałowi, jak i przygotowania oraz przebiegu procesu produkcji – jest opracowanie przez producenta, systematyczne prowadzenie oraz archiwizowanie przez okres 10 lat, Zakładowej Kontroli Produkcji.
Drewno pod kontrolą
Producent drewna litego zobowiązany jest do zapewnienia zgodności swojego towaru z parametrami dotyczącymi:
- klasy wytrzymałości – stosuje się tu normę PN-EN 338:2011. Zgodnie z nią oznaczenie wytrzymałości wskazuje typową dla danego gatunku wytrzymałość na zginanie, wyrażoną w N/mm2 – jest to cyfra po literze C: 14, 16, 18, 22, 24, 27, 30, 35, 40;
- wymiarów,
- wilgotności.
Określanie cech drewna budowlanego odbywa się na podstawie:
- sortowania wizualnego – w oparciu a aktualną normę przeprowadza je wykwalifikowany brakarz, który zwraca uwagę na: występowanie sęków i innych wad oraz klasyfikuje tarcicę zgodnie z przypisaną jej wytrzymałością;
- sortowania maszynowo – cały proces przebiega maszynowo, jest jednak w polskich warunkach nieekonomiczny i rzadziej spotykany niż pierwszy.
W dalszej kolejności drewno badane jest metodami niszczącymi. Aby takie testy przeprowadzić, producent musi dysponować specjalistycznym laboratorium; jeśli takim nie dysponuje, zleca zewnętrznemu podmiotowi, legitymującemu się stosowną akredytacją, następujące czynności:
- określenie typowej wytrzymałości na obciążenia obejmujące: zginanie, rozciąganie, ściskanie, ścinanie;
- wyznaczenie gęstości i sprężystości;
- badanie trwałości typu naturalnego (w odniesieniu do obowiązujących norm);
- badanie reakcji na ogień (w odniesieniu do aktualnych norm).
Certyfikacja przegrywa z tradycją
Wielokrotnie zwracano już uwagę na to, że procedura przyznawania certyfikatu –przedstawiona tu w niewielkim zakresie – nie jest konieczna. Argument jest jeden: drewniane konstrukcje stawiano od dawien dawna i jeśli nie uległy celowemu zniszczeniu, przetrwały do dziś. Dziś jednak należy wziąć poprawkę na wymogi rynku, którym rządzą przetargi. W tym kontekście Zakładowa Kontrola Produkcji służy powszechnemu bezpieczeństwu, w związku z czym jej zasadność nie może być podważana.
