Klasy jakości tarcicy decydują o jej przeznaczeniu i cenie. W tartaku Consultor określamy je skrupulatnie, przestrzegając polskich norm w tym zakresie.
Zasady klasyfikacji tarcicy dębowej zgodnie z normą PN-72-D-96002
- Wstępnie tarcicę pochodzącą z dębu klasyfikuje się zaraz po przetarciu kłód. Tarcica ta nie należy ani do nieobrzynanej, ani do obrzynanej – jest to tarcica brzegowana. Ocena ta dzieli materiał na III klasy z wyszczególnionymi grubościami: 25, 30, 38 mm.
- Właściwe sortowanie obywa się po zakończeniu procesu suszenia tarcicy.
- Jakość tarcicy określa się na podstawie wad, których występowanie stwierdza się na lepszej z płaszczyzn, przy czym płaszczyzna uznana za gorszą musi spełniać wymogi przewidziane dla klasy o jeden niższej.
- Jeśli płaszczyzny różnią się w sposób skrajny, czyli zostały zaliczone do klasy I i III, sztuka zyskuje klasyfikację II – o klasę wyższą niż gorsza płaszczyzna.
- Jeśli lepsza płaszczyzna ma klasę I, a na gorszej stwierdzono tylko jedną wadę przypisaną do klasy III, to sztuka zyskuje klasyfikację I.
Klasy tarcicy dębowej według w porównaniu do normy EN 975-1
- A1 – odpowiada Q-SA – tarcica bez stwierdzonych wad, prosta, z szerokimi odkryciami, nie posiada rdzenia ani silnego błyszczu.
- A – odpowiadający QS-1 – posiada minimum 2 m bez stwierdzonych wad oraz układ sęków i pęknięć nie gorszy niż w klasie AB. Przy obmiarze nie uwzględnia się rdzenia.
- Rustyk – analogiczna do QS-3 – musi mieć drobne, ale niewypadające sęki, dopuszcza się pęknięcie typu prostego. Obmiar nie uwzględnia rdzenia.
- AB – taka sama jak QS-2 – często wybierana przez producentów krzeseł. Sęki i pęknięcia powinny być ułożone tak, żeby umożliwić wykrawanie czystych elementów wielkości 05-1,5 m.
- B – sęki są wymagane, dopuszczalne spękania typu czołowego, mogą pojawiać się powierzchniowe, rdzeń może być widoczny.
- C – ma cech klasy B, z tym, że sęki, spękania typu powierzchniowego oraz chodniki owadzie mogą pojawiać się w sposób nieograniczony.
Zarys wad drewna dębowego wg PN-66/D-01000 w poszczególnych klasach (wybór)
Sęki – powinny być zdrowe, zrośnięte, mogą być i jasne, i ciemne
- nie bierze się pod uwagę steków o średnicy do 10 mm; przy szerokości 100-200 mm dopuszcza się na 1 m2 sęki o średnicy 20 mm, przy szerokości powyżej 200 mm na długości 1 m dopuszcza się 2 sęki o średnicy do 30 mm; dla materiałów tartacznych o szerokości ponad 200 mm i długości powyżej 3 m, jeśli nie stwierdza się innych wad, dopuszcza się na każde 1,5 m dodatkowej długości po 1 sęku o wymiarach do 60 mm.
- nie bierze się pod uwagę sęków o średnicy do 20 mm, przy szerokości 100-200 mm dopuszcza się na 1 m2 sęki o średnicy 50 mm; przy szerokości powyżej 200 mm na długości 1 m dopuszcza się 3 sęki o średnicy do 50 mm, dla materiałów tartacznych o szerokości ponad 200 mm i długości powyżej 3 m, jeśli nie stwierdza się innych wad, dopuszcza się na każde 1,5 m dodatkowej długości po 1 sęku o wymiarach do 80 mm.
- nie bierze się pod uwagę sęków o średnicy do 50 mm; suma średnic wszystkich stwierdzonych sęków do 300 mm.
Tarcica dębowa
Wady budowy drewna
Biel zewnętrzny zdrowy
- – niedopuszczalny
- – dopuszczalny o szerokości i długości nie większej niż 1/3 grubości i długości desek
- – dopuszczalny o szerokości i długości nie większej niż 1/2 grubości i długości desek
Biel wewnętrzny zdrowy
- – niedopuszczalny
- – dopuszczalny o szerokości i długości nie większej niż ½ grubości sztuki
- – dopuszczalny
Rdzeń
- – niedopuszczalny
- – niedopuszczalny w deskach o szerokości do 190 mm, dopuszczalny w deskach o szerokości powyżej 200mm
- – dopuszczalny
Chodniki owadzie
Duże
- – niedopuszczalne
- – dopuszczalne na dowolnym metrze długości sztuki w liczbie 1
- – dopuszczalne na dowolnym metrze długości sztuki w liczbie 3
Małe
I, II, III. – niedopuszczalne
Uszkodzenia przez pociski i odłamki metalu
I – niedopuszczalne
II, III – dopuszczalne w granicach określanych dla sęków zepsutych i wypadających, odłamki powinny być usunięte.
Poznaj też defekty powstające niezależnie od rodzaju drewna, o których piszemy w artykułach:
