Jakość produkowanych w naszym podlaskim tartaku desek jest niepodważalna, ponieważ stosujemy w swojej codziennej pracy jasno określone normy branżowe. Jedną z nich jest BN-85/7111-04 dotycząca tarcicy iglastej eksportowej. Zgodnie z tą normą: deski obrzynane dzielimy na IV klasy, a deski nieobrzynane na III.

Charakterystyka desek świerkowych z uwzględnieniem wad dopuszczalnych w poszczególnych klasach

Tarcica świerkowa, jak wszarskie produkty z naszego tartaku, przechodzi restrykcyjny proces selekcji, w czasie której dzielona jest na klasy. O tym jakie charakteryzują ją właściwości przeczytać można w innych miejscach na naszym blogu: „Drewno świerkowe od A do Z„, oraz „Krótka charakterystyka właściwości fizycznych tarcicy świerkowej„.

Biorąc pod uwagę to, że drewno jest surowcem naturalnym i niejednorodnym, dopuszczalne jest wstępowanie w niej pewnych defektów, które decydują o możliwościach jej zastosowania.

Sęki w deskach świerkowych

  • Sęki zdrowe i zrośnięte typu okrągłego, owalnego lub podłużnego z wyłączeniem tych o średnicy do 6 mm w I klasie i tych do 12 mm i nie większych niż 2/3 grubości sztuki w klasach II-IV;
    • na płaszczyźnie dopuszczalne jest zanotowanie do 3 sęków na 1 m o średnicy do  ½ grubości sztuki; na boku – do 2 sęków na 1 m o średnicy do 1/3 grubości elementu;
    • na płaszczyźnie może wystąpić do 5 sęków na 1 m, średnica nie większa niż ½ grubości deski; na boku – do 4 sęków na 1 m, dopuszczalna średnica nie przekracza 1/3 grubości sztuki;
    • na płaszczyźnie i na boku dopuszczalne takie sęki, które nie powodują złamania;
    • mogą pojawiać się na płaszczyźnie oraz na boku.
  • Sęki typu skrzydlatego liczone parami, ocenione jako zdrowe i zrośnięte:
    • niedopuszczalne;
    • w ogólnej liczbie sęków może wystąpić 1 sęk na 1 m, zajmowany przez niego pas nie może obejmować więcej niż ½ szerokości sztuki, może przechodzić na bok do 1/3 jej grubości;
    • wśród wszystkich sęków mogą pojawić się takie 3 sęki na 1 m w pasie nie większym niż ¾ szerokości sztuki, na bok przechodzić mogą do 2/3  jej grubości, przy czym sęki przechodzące na boki do 1/3 grubości mogą obejmować całą powierzchnię;
    • dopuszczalne, o ile nie powodują złamania danego elementu tarcicowego.
  • Sęki typu okrągłego, owalnego i podłużnego częściowo zrośnięte i nadpsute z wyłączeniem tych o średnicy do 6 mm;
    • na płaszczyźnie można stwierdzić do 2 sęków na 1 m mających maksymalną średnicę do ¼ grubości sztuki; na boku mogą wystąpić również maksymalnie 2 o średnicy do ¼ grubości;
    • na płaszczyźnie dopuszczalne w liczbie do 4 sęków na 1 m o średnicy do ½ grubości; w usytuowaniu bocznym możliwe jest stwierdzenie nie więcej niż 4 sęków na 1 m o średnicy do ½ grubości deski;
    • na płaszczyźnie dopuszczalne jest stwierdzenie do 4 sęków na 1 m o średnicy do 2/3 grubości sztuki, a na bokach sztuki – do 3 na 1 m o średnicy do 2/3 jej grubości;
    • defekty tego typu mogą się pojawiać i na płaszczyźnie, i na boku
  • Sęki typu skrzydlatego liczone parami, zrośnięte, częściowo nadpsuty;
    • niedopuszczalne;
    • w ogólnej liczbie sęków można wyróżnić taki 1 sęk na 1 m, zajmujący pas nie większy niż 2/3 szerokości sztuki; jeśli wychodzi na boki, nie może sięgać dalej niż do 1/3 grubości;
    • w ogólnej liczbie sęków można stwierdzić 2 tego typu defekty na 1 m; pas, który zajmują nie może być większy niż 3/4 szerokości, a gdy wychodzą na boki, nie mogą przekroczyć ½ grubości deski;
    • dopuszczalne.
  • Sęki typu okrągłego, owalnego, podłużnego i skrzydlatego zepsute, nieprzechodzące i niezrośnięte
    • na płaszczyźnie i na boku są niedopuszczalne;
    • na płaszczyźnie dopuszcza się wystąpienie do 2 sęków na 1m o średnicy do ½ grubości sztuki, na boku niedopuszczalne;
    • na płaszczyźnie stwierdza się maksymalnie do 3 sęków na 1 m o średnicy; zajmują one do 2/3 grubości sztuki; w usytuowaniu bocznym nie wychodzą poza ½ grubości;
    • wady tego rodzaju  dopuszczalne są na płaszczyźnie oraz na boku.

Wady budowy drewna świerkowego, z którego wykonywane są deski

  1. Skręt włókien
    1. dopuszczalny przy odchyleniu włókien od kierunku osiowego do 30 mm na 1 m długości sztuki;
    2. dopuszczalny przy odchyleniu włókien od kierunku osiowego do 50 mm na 1 m długości sztuki;
    3. dopuszczalny przy odchyleniu włókien od kierunku osiowego do 60 mm na 1 m długości sztuki;
    4. dopuszczalny.
  2. Pęcherze żywiczne, zakorki i zabitki – z wykluczeniem tych nie przekraczających długości 20 mm i szerokości 5 mm;
    1. większe niż podlegające wykluczeniu są niedopuszczalne;
    2. dopuszczalne w ilości do 3 sztuk, o ile ich długości nie jest większa niż 100 mm, a szerokość niż7 mm;
    3. pęcherze żywiczne mogą się pojawiać; zakorki i zabitki tylko jeśli są nieprzechodzące;
    4. defekty tego rodzaju są dopuszczalne.
  3. Rdzeń
    1. nie może być widoczny,
    2. jeśli jest otwarty, luźny, może się pojawić przerywany, z tym, że łączne jego długość nie może przekroczyć połowy długości deski;
    3. dopuszczalny otwarty;
    4. dopuszczalny
cięcie desek świerkowych za pomocą piły tarczowej w podlaskim tartaku

Cięcie drewna świerkowego

Defekty kolorystyki desek z sośniny

  • Zaszarzenie
    • I – III dopuszczalne, jeśli zanika przy struganiu
    • IV większe dopuszczalne w 20% sztuk w partii.
  • Porażenie przez grzyby bytujące na tarcicy
  • Sinizna
    • I-II – niedopuszczalna;
    • III – dopuszczalna w postaci smug do 20% powierzchni deski w 20% sztuk w partii;
    • IV – dopuszczalna.
  • Brunatnica
    • I-II – nie może być stwierdzona;
    • III – może wystąpić do ¼ długości desek w postaci wąskich smug;
    • IV – dopuszczalna.
  • Pleśń – I-IV niedopuszczalna.
  • Zgnilizna
    • I-II – twarda i miękka nie może być stwierdzona;
    • III – twarda dopuszczalna do 1/5 długości sztuki w postaci smug, a miękka – wykluczona;
    • IV – twarda – dopuszczalna; typ miękki może być stwierdzany, jeśli przybiera formę smug w wymiarach nie większych niż ¼ szerokości i długości deski.

Na naszym firmowym blogu warto zapoznać się z artykułem: „Jak powstają i jak wyglądają wady drewna związane z rozwojem i zaawansowaniem procesów gnilnych i grzybieniem„.

Uszkodzenia desek świerkowych

  1. Chodniki owadzie
    • I-IV – niedopuszczalne.
  2. Uszkodzenia mechaniczne i ślady po uszkodzeniach od odłamków metali
    • I-IV – dopuszczalne w rozmiarach sęków częściowo zrośniętych nadpsutych; widoczne odłamki metali są niedopuszczalne.

Charakterystyka klas jakości świerkowych desek według wad oraz cech drewna została przygotowana na podstawie:

  • Normy Branżowej BN-85/7111-04.